สวัสดีค่ะ พบกับรายการโลกกว้างกับภาษาอังกฤษ ทางFM 107.25 เมกกะเฮิร์ซ สถานีวิทยุมหาวิทยาลัยนเรศวรกันอีกครั้งนะคะ วันนี้ดิฉัน พรวีร์ ทันนิเทศรับหน้าที่เป็นผู้ดำเนินรายการในทุกวันพุธที่ 2 และ 4 ของเดือนค่ะ โดยรายการของเราออกอากาศทุกวันจันทร์และพุธ เวลา 08.00-08.30 น. และนอกจากจะรับฟังทางวิทยุแล้ว ก็คุณผู้ฟังก็ยังสามารถติดตามรายการโลกกว้างกับภาษาอังกฤษ รวมทั้งรายการต่างๆ ของสถานีวิทยุมหาวิทยาลัยนเรศวรได้ทาง youtube ในช่องNUradio ด้วยเช่นกันค่ะ
ก่อนหน้าที่จะมาจัดรายการดิฉันก็ได้ลองค้นหาหัวข้อที่น่าสนใจเพื่อที่จะได้มานำเสนอกับท่านผู้ฟัง แล้วก็ได้ไปเจอคอลัมน์ภาษาอังกฤษของสถาบันภาษา จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ที่ชื่อ English Today ซึ่งจะมีเนื้อหาเกี่ยวกับเกร็ดความรู้ภาษาอังกฤษที่น่าสนใจ ตีพิมพ์ลงในหนังสือพิมพ์มติชนฉบับทุกวันอาทิตย์ ซึ่งคอลัมน์นี้เขียนขึ้นโดย ผศ.ชลาธิป ชาญชัยพฤกษ์ค่ะ วันนี้ดิฉันก็เลยเลือกหัวข้อที่น่าสนใจจากคอลัมน์ English Today นี้มาเล่าสู่กันฟังในรายการ หัวข้อที่น่าสนใจที่เลือกมานำเสนอกันก็คือ American Values หรือค่านิยมของคนอเมริกันค่ะ ซึ่งก็อาจจะไม่เกี่ยวข้องกับการใช้ภาษาอังกฤษโดยตรงแต่ก็ทำให้เราได้เปิดโลกกว้างเรียนรู้มุมมอง แนวคิดที่ในสนใจในการใช้ชีวิตของคนอเมริกันและซึ่งก็ทำให้เราสามารถนำค่านิยม แนวคิดนั้นมาปรับประยุกต์ใช้ให้เป็นประโยชน์กับชีวิตเราได้เป็นอย่างดีทีเดียวค่ะ เราก็เริ่มที่คำหลักของหัวข้อในวันนี้นะคะ
ค่านิยม (value) หมายถึง สิ่งที่คนในสังคมเห็นว่าถูกต้อง ดีงาม หรือพึงกระทำ โดยปกติค่านิยมจะเป็นสิ่งที่กำหนดพฤติกรรม ความคิด และการกระทำต่าง ๆ ของผู้คนในสังคมนั้น L.Robert Kohls แห่ง San Francisco State University ได้รวบรวมค่นิยมพื้นฐานของคนอเมริกันไว้ 13 ประการ ซึ่งจะช่วยให้คนต่างวัฒนธรรมเข้าใจถึงพฤติกรรมของคนอเมริกันได้ดียิ่งขึ้น
แต่ในวันนี้ในรายการวันนี้ ดิฉันจะขอนำเสนอเพียงแค่ 7 ค่านิยมจากทั้งหมด 13 ค่านิยมค่ะ โดยที่เหลือนั้นก็จะมานำเสนอในรายการของเราในครั้งต่อไปค่ะ
เรามาเริ่มที่ค่านิยมแรกกันเลยนะคะ ซึ่งก็คือ Personal control over the environment คนอเมริกันเชื่อว่ามนุษย์สามารถควบคุมและเปลี่ยนแปลงธรรมชาติได้ control ก็คือการควบคุมนั่นเองค่ะ หรืออีกนัยหนึ่งคือ คนแต่ละคนสามารถควบคุมชะตาชีวิตของตนเองได้ ไม่ใช่เป็นเรื่องของโชคชะตาหรือฟ้าลิขิต ปัญหาที่เกิดขึ้นในชีวิตของคนเราจึงไม่ได้เกิดจากความโชคร้าย แต่เป็นผลจากความเกียจค้านหรือขาดความมุ่งมั่นที่จะทำงานหนักเพื่อให้ชีวิตดีขึ้น ค่านิยมข้อนี้เองที่ทำให้คนอเมริกันส่วนใหญ่ไม่อาจยอมรับได้ง่ายๆ ว่ามีสิ่งที่อยู่เหนือธรรมชาติเกินความสามารถของมนุษย์ที่จะเอาชนะได้ เราจึงเห็นคนอเมริกันทุ่มเทกับการพัฒนาเทคโนโลยีและนวัตกรรมต่างๆ ตลอดจนการออกสำรวจดาวดวงอื่น 1 ในจักรวาลที่เคยมองกันว่าเป็นเรื่องที่เป็นไปไม่ได้ ไม่น่าจะมีสิ่งมีชีวิตอาศัยอยู่ แต่คนอเมริกันก็พยายามที่จะออกไปสำรวจ พยายามที่จะก้าวข้ามผ่านข้อจำกัดที่มนุษย์เคยคิดกัน ทั้งนี้ทั้งนั้นก็เนื่องจากความเชื่อมั่นที่ว่า มนุษย์สามารถทำอะไรได้ทุกอย่างตามค่านิยมข้อแรกของชาวอเมริกันนั่นก็คือ Personal control over the environment
มาถึงค่านิยมของชาวอเมริกันข้อที่2นะคะ Change seen as natural and positive change ก็คือการเปลี่ยนแปลง สำหรับคนอเมริกันแล้ว การเปลี่ยนแปลงเป็นสิ่งที่ดีเพราะจะนำไปสู่การพัฒนาปรับปรุง นำไปสู่ความก้าวหน้าและความเจริญเติบโต ซึ่งตรงข้ามกับในบางวัฒนธรรมที่มองว่า การเปลี่ยนแปลงเป็นสิ่งไม่ดีและควรหลีกเลี่ยง แต่จะให้คุณค่าหรือความสำคัญกับขนบธรรมเนียมประเพณีและความเชื่อดั้งเดิมมากกว่า ดังนั้นจึงไม่น่าประหลาดใจที่การรณรงค์เลือกตั้งประธานาธิบดีของ นายบารัค โอบามา เมื่อปี 2008 จะใช้สโลแกนในการหาเสียงว่า Change we can believe in หรือเราเชื่อมั่นในการเปลี่ยนแปลง ซึ่งค่านิยมที่ว่า มนุษย์สามารถทำอะไรได้ทุกอย่างและการเปลี่ยนแปลงเป็นสิ่งที่ดีหรือ Change seen as natural and positive และยังประกอบไปกับความเชื่อของคนอเมริกันในเรื่องคุณค่าของการทำงานหนักและการที่แต่ละคนมีหน้าที่ที่จะต้องทำทุกอย่างให้ดีที่สุดนี่เอง ทำให้คนอเมริกันประสบความสำเร็จที่ยิ่งใหญ่ในหลายๆด้าน อย่างที่เราเห็นกันได้ชัดเจนนะคะ ในสังคมปัจจุบันนี้ ก็เป็นอีกหนึ่งค่านิยมที่ควรเรียนรู้และนำไปทำเป็นแบบอย่างเพื่อความสำเร็จในชีวิตเราเอง
ค่านิยมข้อที่3 ของชาวอเมริกันก็คือ Time and its control เวลาเป็นสิ่งสำคัญสำหรับคนอเมริกัน พวกเขามองว่าทุกนาทีเป็นของมีค่า เพราะเวลาจะผ่านไปไวเหมือนติดปีก กับสำนวนภาษาอังกฤษที่ว่า Time flies ในขณะที่บางสังคมจะมองว่า Time walks ที่ใช่สังคมอเมริกันก็จะมองว่า คือเวลาจะเดินไปเรื่อยๆ จึงไม่มีเหตุผลหรือความจำเป็นใดๆที่จะต้องรีบร้อน ดังนั้นการไปถึงที่นัดหมายสายสัก 10-15 นาที หรือกระทั่งครึ่งชั่วโมงจึงไม่ใช่เรื่องใหญ่หรือเรื่องเสียหายอะไร แต่สำหรับคนอเมริกันแล้ว การไม่ปล่อยให้เวลาเสียไปจะทำให้สามารถสร้างผลงานหรือทำสิ่งที่เป็นประโยชน์ได้มากกว่า ดังนั้นคนสำหรับอเมริกันจึงให้ความสำคัญยิ่งกับเรื่องของตารางเวลาที่วางไว้ล่วงหน้าและการพยายามทำตามตารางเวลาที่กำหนดไว้ รวมถึงเรื่องของการตรงต่อเวลาด้วยเช่นกันนะคะ ก็เห็นคำอธิบายหรือความหมายของความเชื่อนี้และคุณค่านี้ได้อย่างชัดเจนนะคะ Time is control เวลาเป็นของมีค่า เราต้องจัดการเวลาให้คุ้มค่าด้วยเช่นกัน
มาถึงค่านิยมของชาวอเมริกันข้อที่4นะคะ Equality/Fairness ความเสมอภาคถือเป็นค่านิยมอีกประการหนึ่งที่คนอเมริกันให้ความสำคัญเป็นอย่างยิ่ง พวกเขาเชื่อว่า พระเจ้าสร้างมนุษย์ทุกคนให้เท่าเทียมกัน (All men are created equal. equal หมายถึงว่าซึ่งเท่าเทียมกัน ) ดังนั้นมนุษย์ทุกคนจึงมีโอกาสเท่าเทียมกันที่จะประสบความสำเร็จในชีวิต ค่านิยมของคนอเมริกันในเรื่องความเสมอภาคนี้ อีกแง่มุมหนึ่งดูจะขัดแย้งกับบางสังคมที่ให้ความสำคัญกับเรื่องของลำดับชั้นทางสังคมหรือยศถาบรรดาศักดิ์ ในสังคมดังกล่าวบุดคลจะรู้สถานะภาพทางสังคมของตนเอง และรู้ว่าจะปฏิบัติต่อผู้ที่มีสถานะภาพที่สูงกว่าหรือด้อยกว่าอย่างไร คือจะมีข้อจำกัดในชีวิตในเรื่องของสถานะภาพในสังคม แต่อย่างไรก็ตาม หลายคนมองว่าค่มนิยมเรื่อง Equality/Fairness ในสังคมอเมริกันก็เป็นเรื่องในอุดมคติเท่านั้น เพราะในความเป็นจริงแล้วสังคมอเมริกันก็ยังมีความเหลื่อมล้ำ โคยที่คนบางกลุ่มยังมีโอกาสดีกว่าคนกลุ่มอื่น ๆ ในการไขว่คว้าหาความสำเร็จในชีวิตได้
และมาถึงค่านิยมของชาวอเมริกันข้อที่5 Individualism/Independence คนอเมริกันให้ความสำคัญกับเรื่องของปัจเจกบุคคลหรือ individualism โดยเชื่อว่าแต่ละคนมีความคิดและการกระทำที่เป็นตัวของตัวเอง แม้จะเป็นสมาชิกของกลุ่มเดียวกัน แต่ละคนก็จะมีความพิเศษและความแตกต่างที่ไม่เหมือนใคร ทุกคนมีความเป็นตัวของตัวเอง มีชีวิตในรูปแบบของตัวเอง นอกจากนี้ คนอเมริกันยังให้ความสำคัญกับความเป็นส่วนตัว (privacy) ซึ่งเป็นผลจากความเชื่อในเรื่องปัจเจกบุคคลหรือ individual นั่นเอง การละเมิดสิทธิดวามเป็นส่วนตัวของผู้อื่นจึงเป็นสิ่งที่ไม่ถูกต้อง ดังนั้นเราจึงได้ยินข่าวเกี่ยวกับการกระทบกระทั่งระหว่างบรรดาคนดังกับพวกปาปารัซซีอยู่เป็นประจำ ที่เรามักจะเห็นกันว่าคนดังหรือพวก celebrity มักจะห้องหรือมักจะออกมาว่ากล่าวปาปารัซซีที่คอยติดตามถ่ายรูปหรือว่าทำข่าวของพวกนั้น ถือว่าเป็นการละเมิดความเป็นส่วนตัวของเหล่าคนดัง
และมาถึงค่านิยมในข้อที่6ของชาวอเมริกันกันแล้วนะคะ ก็คือ Self-Help/Initiative คนอมริกันเชื่อว่าคนเราควรจะพยายามปรับปรุงชีวิตของตนเองให้ดีขึ้นด้วยลำแข้งและน้ำพักน้ำแรงของคนเอง ซึ่งก็คือ self-help นั่นเองค่ะ ซึ่งก็ตรงกับสำนวนภาษาอังกฤษที่ว่า pull oneself up by one's own bootstraps (bootstrap หมายถึง แผ่นหนังที่เย็บติดอยู่ที่ส่วนหลังของรองเท้าบู๊ท ใช้ดึงขึ้นเพื่อช่วยในการใส่รองเท้า) ดังนั้นคนอเมริกันจึงยกย่องบุคคลที่สร้างตัวด้วยการทำงานหนักมากกว่าผู้ที่ร่ำรวยหรือประสบความสำเร็จเพียงเพราะอาศัยชื่อเสียงหรือมรดกของครอบครัว และระบบสังคมของอเมริกันเองก็เอื้อให้คนสามารถไต่เต้าสู่ความสำเร็จได้ หากมีความรู้ ความสามารถและความมุ่งมั่นมากกว่าจะคำนึงถึงชาติกำเนิดของบุคคลผู้นั้น ค่ะก็ค่านิยมนี้ก็เป็นค่านิยมความสำเร็จที่น่าสนใจนะคะ self-help and initiative
มาถึงค่านิยมข้อที่7 ซึ่งเป็นข้อสุดท้ายที่จะนำเสนอในวันนี้นะคะ เรายังเหลือข้อที่ 8-13 ก็เป็นค่านิยมของชาวอเมริกันที่น่าใจที่จะนำเสนอในรายการในครั้งต่อไปนะคะ เรามารับฟังข้อที่7กันต่อเลยคะ ค่านิยมข้อที่7ของชาวอเมริกันก็คือ Competition หรือการแข่งกันนั่นเองค่ะ คนอเมริกันให้ความสำคัญกับการแข่งขันเพราะเชื่อว่าจะทำให้สามารถแสดงศักยภาพของตนออกมาได้อย่างเต็มที่ ดังนั้นคนอเมริกันจึงส่งเสริมให้มีการแข่งขันในทุกระดับ ไม่เว้นแม้แต่ในชั้นเรียนของเด็กเล็กๆของตนออกมาอย่างเต็มที่ ดังนั้นที่เด็กๆ จะพยายามยกมือเพื่อแย่งกันตอบคำถามของคุณครู นอกจากนั้นรายการโทรทัศน์ที่จัดให้มีการแข่งความสามารถอย่างเช่น American Idol, America's Got Talent หรือ So You Think You Can Dance ก็ได้รับความนิยมอย่างสูง และด้วยความเชื่อในเรื่องการแข่งขันนี่เอง อเมริกันได้สร้างระบบเศรษฐกิจที่เรียกว่า ระบบธุรกิจเสรี (free en terprise) ที่อนุญาตให้บุดคลประกอบธุรกิจได้โดยเสรีภายใต้กฎหมาย ทั้งนี้เพราะพวกเขาเชื่อว่า เศรษฐกิจที่มีการแข่งขันสูง จะทำให้คนมีความพยายามทุ่มเทอย่างเต็มที่และจะผลักคันให้สังคมก้าวหน้าได้อย่างรวดเร็ว
ค่ะในวันนี้เราก็ได้เรียนรู้ American Values หรือค่านิยมของชาวอเมริกันที่น่าสนใจกันไป 7 ประการแล้วนะคะ ซึ่งในบทความกล่าวที่ยกมานี้ นำเสนอค่านิยมไว้ถึง 13 ประการ แต่ขอพักข้อที่เหลือไว้และจะนำมาเล่าสู่กันฟังในรายการครั้งต่อไปนะคะ จากค่านิยมของชาวอเมริกันนี้ก็ทำให้เราได้เปิดโลกกว้างและเข้าใจถึงวัฒนธรรมและพฤติกรรมของคนอเมริกันได้ดียิ่งขึ้น สังคมมนุษย์นั้นเรามีความเชื่อว่าค่านิยมมีความสำคัญอย่างยิ่งต่อการกำหนดพฤติกรรมของบุคคล เพราะค่านิยมจะเป็นเครื่องตัดสิน กำหนดหรือผลักดันให้บุคคลแสดงพฤติกรรมไปทางใดทางหนึ่งและพฤติกรรมของบุคคลนี้เองที่จะนำไปสู่การประสบความสำเร็จใช้ชีวิตของบุคคลนั้นๆนะคะ ดังนั้นค่านิยมจึงเป็นพลังที่ช่อนเร้นอยู่ภายใต้พฤติกรรมทางสังคมส่วนใหญ่ของมนุษย์ และนอกจากนี้หลังจากที่ได้เรียนรู้ค่านิยมที่น่าสนใจ เราก็ยังสามารถนำค่านิยมบางอย่างมาปรับใช้ให้เกิดประโยชน์กับการดำเนินชีวิตของเราได้อีกด้วยเช่นกันค่ะ และวันนี้เวลาของรายกว้างกับภาษาอังกฤษก็ได้หมดลงแล้ว พบกับรายการโลกกว้างกับภาษาอังกฤษได้ใหม่ทุกวันจันทร์และวันพุธ เวลา 8.00 -8.30 ทาง FM 107.25 เมกกะเฮิร์ซ สถานีวิทยุมหาวิทยาลัยนเรศวรและก็สามารถชมย้อนหลังได้ทาง youtube ที่ช่อง nu radio อีกช่องทางหนึ่งนะคะ สำหรับวันนี้คงต้องลาคุณผู้ฟังไปก่อน สวัสดีค่ะ
